ការរៀបចំផែនការថ្មីបានត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់ផលប្រយោជន៍យូរអង្វែងដល់សហគមន៍ព្រៃឈើ និងជលផលនៅកម្ពុជា

ផែនការអភិវឌ្ឍន៍អេកូទេសចរណ៍រយៈពេល ប្រាំឆ្នាំថ្មីចំនួនពីរ នឹងជួយបង្កើនជីវភាពសហគមន៍ព្រៃឈើ និងជលផល ខណៈរួមចំណែកដល់និរន្តរភាពក្នុងការគ្រប់គ្រងធនធាន និងបង្កើនភាពស៊ាំទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ 

ផែនការអភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍អេកូទេសចរណ៍ចំនួនពីរគឺស្ថិតនៅ សហគមន៍អេកូទេសចរណ៍កោះហានក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង និងសហគមន៍អេកូទេសចរណ៍កោះសាមសិបក្នុងខេត្តក្រចេះ។ ផែនការនេះនឹងចាប់អនុវត្តពីឆ្នាំ ២០២២ ដល់ឆ្នាំ២០២៦។ 

សហគមន៍អេកូទេសចរណ៍កោះសាមសិប និងកោះហាន គឺរួមគ្នារវាងតំណាងពីសហគមន៍ព្រៃឈើ និងសហគមន៍ជលផល ដែលកំពុងគ្រប់គ្រងធនធាននៅតាមដងទន្លេមេគង្គ។ 

រីខូហ្វ បានកំពុងនឹងធ្វើការជាមួយសហគមន៍ក្នុងការរៀបចំ និងអនុវត្តផែនការ​ ដើម្បីទទួលបាន​ភាពស្មើភាព និងការទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីការប្រើប្រាស់ព្រៃឈើ។ ផែនការនោះបានជួយឲ្យសហគមន៍គ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិរបស់ពួកគេដោយនិរន្តរភាព។ ផែនការអេកូទេសចរណ៍ដែលបានរៀបចំនេះ គឺធ្វើឡើងស្របទៅនឹង​ឆន្ទះក្នុងការគ្រប់គ្រងនេះ និង​ផ្តល់មធ្យោបាយបន្ថែមក្នុងការបង្កើនជីវភាព។

សហគមន៍អេកូទេសចរណ៍សម្រស់កោះហាន នៃសហគមន៍ព្រៃឈើ ជាំពេជ្រ និងសហគមន៍នេសាទ​ កោះស្នែង ក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង និង​សហគមន៍អេកូទេសចរណ៍កោះសាមសិប នៃសហគមន៍នេសាទ និងសហគមន៍ព្រៃឈើពន្ធជា ខ្សាច់លាវ និងកោះខ្ញែរ ក្នុងខេត្តក្រចេះ បាន​ដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនៃផែនការអភិវឌ្ឍន៍៥ឆ្នាំរបស់ខ្លួន នៅថ្ងៃទី២៧ និង២៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ ជាបន្តបន្ទាប់។

កម្មវិធីនេះ ធ្វើឡើងគឺដើម្បីផ្សព្វផ្សាយពីសក្តានុពលទេសចរណ៍របស់សហគមន៍ និង​ស្វែងរកការគាំទ្រ​ពីអ្នកពាក់ព័ន្ធ។ អ្នកចូលរួមជាង ៥០នាក់បានចូលរួមក្នុងកម្មវិធីនេះដែលមកពី ​ក្រសួងទេសចរណ៍ អភិបាលខេត្ត​ មន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្ត មន្ទីរបរិស្ថាន មន្ទីរកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ដៃគូអភិវឌ្ឍ អជ្ញាធរមូលដ្ឋាន វិស័យឯកជន សហគមន៍ និង​យុវជនក្នុងការអនុវត្តផែនការនេះ។ កម្មវិធីនេះ ទទួលបានការចូលរួមជាអធិបតីពីតំណាងអភិបាលខេត្តក្រចេះ និងស្ទឹងត្រែង និងតំណាងពីក្រសួងទេសចរណ៍ វីដេអូផ្សព្វផ្សាយពីទីតាំងអេកូទេសចរណ៍ បទបង្ហាញរបស់សហគមន៍ពីផែនការអភិវឌ្ឍន៍ សំនួនិងចម្លើយពីអ្នកចូលរួម។ 

“ខ្ញុំរីករាយណាស់ដែលបាន​ចូលរួមក្នុងដំណើរមួយនេះ” នេះជាសំដី លោកស្រី ខាំ សុភាព អភិបាលរងនៃគណៈអភិបាលខេត្តក្រចេះ ទទួលបន្ទុកផ្នែកទេសចរណ៍។ “ផែនការអភិវឌ្ឍន៍នេះ នឹងជួយឲ្យសហគមន៍អេកូទេសចរណ៍ពង្រឹងបានមិនត្រឹមតែសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមរបស់សហគមន៍ខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏នឹងរួមចំណែកដល់វិស័យទេសចរណ៍ក្នុងខេត្តក្រចេះទាំងមូលផងដែរ”។

រីខូហ្វ និង​ដៃគូ ក្រោមគម្រោងភាពជាដៃគូលើវិស័យព្រៃឈើ និងជលផល (PaFF) បានធ្វើការជាមួយសហគមន៍អេកូទេសចរណ៍ក្នុងការរៀបចំកម្មវិធីផ្សព្វផ្សាយនេះ ហើយនឹងបន្តជួយដល់ការអនុវត្តផែនការនេះផងដែរ។ 

ផែនការនេះរួមមានការបណ្តុះបណ្តាលពីបដិសដ្ឋារកិច្ច ការគ្រប់គ្រងសំរាម និងការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុ សម្រាប់គណៈកម្មការ និងសមាជិក។ ផែនការក៏រួមមាន​ការផ្សព្វផ្សាយតំបន់ទេសចរណ៍ ដោយផ្សាភ្ជាប់ជាមួយក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍ និងអ្នកពាក់ព័ន្ធ ការពង្រីកកញ្ចប់ទេសចរណ៍ និងការស្វែងរក​សកម្មភាពថ្មីៗក្នុងការទាក់ទាញទេសចរបន្ថែម។ 

PaFF ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា 

PaFF អនុវត្តរយៈពេល ៨ឆ្នាំ ចែកជាបីដំណាក់កាល ដែលចាប់ផ្តើមពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៤ នឹងបញ្ចប់នៅខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣។ កម្មវិធីនេះមានគោលបំណងជួយដល់ប្រជាជនកម្ពុជានៅតាមទីជនបទ អនុវត្តសិទ្ធិរបស់ពួកគេក្នុងការគ្រប់គ្រង ការពារ និង ទទួលបានប្រយោជន៍ពីធនធានធម្មជាតិនៅមូលដ្ឋានរបស់ពួកគេ​ ដើម្បី ទ្រទ្រង់ជីវភាពរស់នៅ កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងបង្កើនភាពធន់នឹងវិបត្តិផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងបរិស្ថាន។ PaFF ក៏ព្យាយាមពង្រឹងដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ លើកកម្ពស់នីតិរដ្ឋ និងការពារសិទ្ធិស្រ្តី ក្រុមជនជាតិដើមភាគតិច និងសមាជិកសហគមន៍ដែលមានប្រាក់ចំណូលទាបតាមរយៈការចូលរួមរបស់ពួកគេនៅក្នុងការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិនៅតាមសហគមន៍។

ប្រជាជនកម្ពុជានៅជនបទ ចំនួន ៦៥% កំពុងពឹងផ្អែកលើធនធានធម្មជាតិ សម្រាប់ជីវភាពរស់នៅ និងសន្តិសុខស្បៀងរបស់ពួកគេ។ ប៉ុន្តែ ពួកគេភាគច្រើនមានជីវភាពក្រីក្រ មិនសូវមានការធានាចំពោះសិទ្ធិកាន់កាប់ដីធ្លី និង ធនធានព្រៃឈើ ខ្វះខាតសមត្ថភាពផ្នែកបច្ចេកទេស និងហិរញ្ញវត្ថុ ដែលចាំបាច់សម្រាប់ពួកគេក្នុងការគ្រប់គ្រង និងប្រើប្រាស់ធនធានទាំងនេះប្រកបដោយចីរភាព។ 

ក្របខណ្ឌច្បាប់របស់កម្ពុជា​បានផ្តល់សិទ្ធិជូន​ប្រជាជនក្នុងការការបង្កើត និងគ្រប់គ្រងធនធានព្រៃឈើ និងជលផលក្នុងមូលដ្ឋានរបស់ពួកគេដោយប្រជាធិបតេយ្យ។ ប៉ុន្តែ មានសហគមន៍មួយចំនួនតូចប៉ុណ្ណោះ បានទាញយកផលប្រយោជន៍ពីឳកាសដែលពួកគេបង្កើតជាសហគមន៍ព្រៃឈើ សហគមន៍នេសាទ និងសហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិ។

PaFF ដោះស្រាយបញ្ហានេះ ដោយផ្តោតនៅតំបន់ភាគឥសានដែលសំបូរទៅដោយធនធានធម្មជាតិ ប៉ុន្តែសេដ្ឋកិច្ចនៅទន់ខ្សោយ។  

ទីភ្នាក់ងារ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ និង​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ប្រទេសស្វីស​ (SDC) បានគាំទ្រ​ដល់​ការ​អនុវត្ត​កម្មវិធីនេះ​សម្រាប់​ដំណាក់កាលដំបូង​ទាំង២។ សម្រាប់ដំណាក់កាលចុងក្រោយនេះ SDC និងទីភ្នាក់ងារ​សហប្រតិបត្តិការ​អភិវឌ្ឍន៍​អន្តរជាតិ​ស៊ុយអែត (Sida) នឹង​រួមគ្នាក្នុង​ការ​ផ្តល់​មូលនិធិ​សម្រាប់ការអនុវត្ត។ 

អេកូទេសចរណ៍នឹងផ្តល់ផលប្រយោជន៍រយៈពេលវែង

រីខូហ្វ ដឹកនាំ PaFF ដំណាក់កាលទី៣ អនុវត្តពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ ដល់មិថុនា ឆ្នាំ២០២៣។ 

នៅពេលបញ្ចប់ដំណាក់កាលទី៣ កម្មវិធីដៃគូនេះមានបំណងគាំទ្រដល់ការអនុវត្តផែនការគ្រប់គ្រង សម្រាប់ព្រៃសហគមន៍ សហគមន៍នេសាទ និងសហគមន៍តំបន់ការពារដែលមានផ្ទៃដី  សរុប ១៥៩.៧៦៧ ហិកតា និងផ្តល់ប្រយោជន៍ដល់ប្រជាជនចំនួន ៦០.៩២៦ នាក់ នៅក្នុង ២៤.៦៤៧ គ្រួសារ។

ដំណាក់កាលទី៣ ក៏គាំទ្រសហគ្រាសសហគមន៍តាមរយៈបង្កើនឳកាសវិនិយោគទុន បង្កើនផែនការពាណិជ្ជកម្ម និងផ្សាភ្ជាប់អ្នកផលិតទៅទីផ្សារ។ ផែនការអេកូទេសចរណ៍ក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង និងក្រចេះនេះ គឺជាផ្នែកមួយនៃការគាំទ្ររបស់កម្មវិធី។ កម្មវិធីនឹងជួយសហគមន៍លើជំនាញ ចំណេះដឹង និងធនធានក្នុងការអនុវត្តផែនការ និងបង្កើនជីវភាពរបស់ពួកគេ ក្នុងពេលអនុវត្តកម្មវិធី និងនៅពេលកម្មវិធីបញ្ចប់។ ​

“ផែនការនេះ ផ្តល់ជាទស្សនវិស័យសម្រាប់យើង” សំដីរបស់លោក ឃុត សាម៉ុល ប្រធានសហគមន៍អេកូទេសចរណ៍កោះសាមសិប។ “យើងដឹងពីអាទិភាពការងាររបស់យើង និងអ្វីដែលយើងអាចធ្វើបាន និងអ្វីដែលយើងត្រូវការអោយអ្នកដទៃជួយគាំទ្រ ដើម្បីទាក់ទាញភ្ញៀវមកលេងកន្លែងយើងឲ្យកាន់តែច្រើន”។ 

និស្សិតចំនួន ២៥រូប មកពីសាកលវិទ្យាល័យក្រចេះបានចូលរួមក្នុងសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយនេះ។ ពួកគេរីករាយណាស់ នៅពេលស្តាប់បទបង្ហាញពីសហគមន៍ និងតំណាងពីខេត្ត ក្រសួង និងមន្ទីរ។ ពួកគេចាប់អារម្មណ៍ និង​មានឆន្ទះ​ក្នុង​ការ​បន្តផ្សព្វផ្សាយពីអ្វីដែល​ពួកគេបានដឹង និងរៀនក្នុងសិក្ខាសាលានេះ។ 

“ខ្ញុំនឹងទៅលេងសហគមន៍អេកូទេសចរណ៏កោះសាមសិប” នេះជាសំដីរបស់ ធី សុជាតា និស្សិតសាកលវិទ្យាល័យក្រចេះ ដែលបានចូលរួមក្នុងសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយ។ “ខ្ញុំមានមោទនភាពណាស់ដែលខេត្តខ្ញុំមាន​ទីកន្លែង​ស្រស់​ស្អាត ដើម្បីកំសាន្តជាមួយធម្មជាតិ ខ្ញុំនឹងចែករំលែកព័ត៌មាននេះ ទៅមិត្តភ័ក្រ្ត និងអ្នកដទៃដើម្បីផ្សព្វផ្សាយពីសហគមន៍អេកូទេសចរណ៍សាមសិប”។  

###

សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែមសូមចូល៖ recoftc.org/en/cambodia/projects/paff/about/about-paff